Tháng 6 vừa qua, cựu Tổng thống Donald Trump đã khiến dư luận bất ngờ khi đưa ra cam kết hỗ trợ sinh viên quốc tế tại Mỹ. Tại một buổi phỏng vấn trên podcast “The All-In Podcast”, ông Trump tuyên bố sẽ thúc đẩy chính sách tự động cấp thẻ xanh (green card) cho sinh viên nước ngoài sau khi tốt nghiệp đại học tại Mỹ. Đây là một thay đổi lớn so với quan điểm chống nhập cư cứng rắn của ông trong các chiến dịch tranh cử trước đây. Nhưng liệu lời hứa này có khả năng trở thành hiện thực?
Nội dung đề xuất của ông Trump
Ông Trump cho rằng sinh viên quốc tế tốt nghiệp từ bất kỳ trường cao đẳng hoặc đại học nào tại Mỹ đều xứng đáng được nhận thẻ xanh ngay khi nhận bằng tốt nghiệp. “Nếu bạn tốt nghiệp, bạn nên được cấp thẻ xanh. Điều này nên là một phần của bằng tốt nghiệp,” ông Trump nói.
Tuy nhiên, ngay sau tuyên bố này, phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của ông đã đưa ra một số điều chỉnh, nhấn mạnh rằng chỉ những sinh viên vượt qua quy trình kiểm tra nghiêm ngặt mới đủ điều kiện. Những đối tượng như “người ủng hộ chủ nghĩa cộng sản, các phần tử cực đoan, và những người không đóng góp cho xã hội Mỹ” sẽ bị loại trừ.
Sinh viên quốc tế phản ứng thế nào?
Đề xuất của ông Trump, nếu được thực hiện, sẽ thay đổi hoàn toàn cuộc sống của hàng triệu sinh viên quốc tế. Metolo Foyet, một nghiên cứu sinh tiến sĩ người Cameroon tại Đại học Florida, chia sẻ: “Điều này sẽ giảm bớt rất nhiều áp lực. Chúng tôi có thể hoàn toàn tập trung vào nghiên cứu và cống hiến cho đất nước này.”
Tuy nhiên, không ít sinh viên quốc tế vẫn giữ thái độ hoài nghi. Dany Rashwan, một sinh viên kỹ thuật máy tính người Ai Cập, cho rằng dù ý tưởng này rất hấp dẫn, thực tế chính sách nhập cư tại Mỹ thường không rõ ràng. “Quá trình xin visa làm việc hiện tại phụ thuộc vào may rủi thay vì năng lực thực sự. Điều này khiến nhiều sinh viên phải chọn các quốc gia khác như Canada hay Úc,” Rashwan nói.
Phản ứng từ các trường đại học
Lãnh đạo nhiều trường đại học tại Mỹ coi đề xuất này là cơ hội để thu hút nhân tài. Ông Raj Echambadi, Chủ tịch Học viện Công nghệ Illinois, cho rằng việc cấp thẻ xanh cho sinh viên tốt nghiệp trong các ngành quan trọng có thể là bước đi chiến lược để Mỹ giành lợi thế trong cuộc đua toàn cầu về nhân tài. “Điều này không chỉ tốt cho các trường đại học mà còn là lợi ích lớn cho nền kinh tế Mỹ,” ông nhận định.
Phản đối từ các tổ chức bảo thủ
Bên cạnh những ủng hộ, đề xuất của ông Trump cũng vấp phải sự phản đối mạnh mẽ. Ông Mark Krikorian, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nhập cư (CIS), lo ngại chính sách này sẽ biến các trường đại học thành “cỗ máy bán quốc tịch.” Theo ông, việc cấp thẻ xanh tự động sẽ tạo ra một làn sóng sinh viên quốc tế tràn vào các trường cao đẳng và đại học Mỹ chỉ để tận dụng cơ hội nhập cư, ảnh hưởng đến thị trường lao động trong nước.
Liệu đề xuất có khả năng trở thành hiện thực?
Mặc dù ý tưởng của ông Trump nhận được nhiều sự quan tâm, nhưng việc thực hiện nó không hề dễ dàng. Để chính sách này trở thành hiện thực, Quốc hội Mỹ cần thông qua những thay đổi lớn trong Đạo luật Nhập cư và Quốc tịch (INA). Đây là một thử thách không nhỏ, ngay cả khi Đảng Cộng hòa kiểm soát Quốc hội.
Ngoài ra, ông Trump cũng có thể lựa chọn các giải pháp thay thế như tăng số lượng visa cho lao động có kỹ năng cao bằng cách giảm bớt visa dành cho gia đình hoặc loại bỏ chương trình xổ số visa đa dạng. Những cải cách này đã từng được đề xuất trong nhiệm kỳ đầu của ông nhưng không thành công.