Người dân trên khắp Bắc Mỹ, bao gồm cả Mỹ, Canada và Mexico, đã dành cả buổi chiều ngày 8 tháng 4 trong trạng thái say mê và thích thú trước sự chuyển động kỳ diệu của bóng tối Mặt Trăng. Đây là lần cuối cùng hiện tượng này xuất hiện trên phần lớn Bắc Mỹ cho đến tận những năm 2040, tạo nên một sự kiện thiên văn đáng nhớ mà hàng triệu người đã háo hức chứng kiến.
Toàn bộ sức mạnh của bóng tối của Mặt Trăng đã bao phủ một dải rộng lớn ở Mexico, Mỹ và Canada vào ngày thứ Hai, 8/4, khi nhật thực toàn phần đầu tiên sau 7 năm khiến ban ngày tạm thời nhường chỗ cho bóng tối, nhắc nhở tất cả mọi người về vị trí nhỏ bé của hành tinh chúng ta trong vũ trụ bao la.
Trong hơn bốn giờ, bóng của Mặt Trăng “ăn” vào quả cầu màu vàng cam của Mặt Trời, che khuất hoàn toàn ánh sáng của nó, ngoại trừ ánh sáng bạc của vầng hào quang bao quanh. Kỳ quan thiên thể này đã vẽ nên một hành trình kỳ diệu từ tây nam đến đông bắc xuyên qua Bắc Mỹ, làm mê mẩn những người ngắm nhìn bầu trời, suốt từ bãi biển Mexico đến vùng đồng bằng Texas, băng qua vùng nước dữ dội của Thác Niagara và bờ biển gồ ghề của Newfoundland. Mazatlan, miền Bắc Mexico, là thành phố lớn đầu tiên ở Bắc Mỹ đón nhật thực toàn phần vào lúc 2h07 chiều theo giờ địa phương ngày 8/4, và hiện tượng này kéo dài trong 4 phút 28 giây. Hàng nghìn người đã tụ tập trên các lối đi hay ngồi bất kỳ đâu có thể ở bãi biển Mazatlan để có thể quan sát nhật thực. Sự phấn khích của đám đông bùng nổ với tiếng reo hò, vỗ tay và huýt sáo khi chứng kiến nhật thực toàn phần.
Sự kiện này cũng đã nhận được sự quan tâm đặc biệt từ Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez, người đã đăng tải trên mạng xã hội X bày tỏ lòng biết ơn đối với sự kiện thiên văn đặc biệt này, giúp ông cùng các thành viên nội các hiểu rõ hơn về hiện tượng này. Tổng thống Lopez cũng đã đến Mazatlan để quan sát nhật thực tại thành phố này.
Nhật thực toàn phần là một phần của dải trung tâm của nhật thực rộng khoảng 185 km, dài 16.000 km, đi qua Bắc Mỹ và Trung Mỹ. Sau khi xuất hiện ở Mazatlan, nhật thực tiếp tục di chuyển qua các bang của Mỹ, bao gồm Texas, Indiana, Pennsylvania và New York, ước tính có 15 bang ở Mỹ quan sát được nhật thực theo hướng đông bắc trong khoảng thời gian hơn một giờ đồng hồ. Đây là nhật thực toàn phần đầu tiên ở Bắc Mỹ kể từ năm 2017, mang lại cơ hội quý giá để chứng kiến một trong những hiện tượng thiên văn kỳ vĩ nhất.
Các sự kiện quan sát nhật thực được tổ chức rộng rãi khắp nơi, từ các quán bar đến sân vận động, khu hội chợ và công viên tại nhiều bang của Mỹ. Đặc biệt, ở Thác Niagara, người dân đã có cơ hội ngắm nhật thực trong bối cảnh ngoạn mục của thác nước với hàng trăm người mặc trang phục hóa trang thành Mặt Trời, tạo nên một khung cảnh ấn tượng và đầy màu sắc.
Những người hâm mộ nhật thực đã không ngần ngại đi khắp nơi với hy vọng có thể chứng kiến hiện tượng này dọc theo dải trung tâm trải dài 4.000 km từ Bờ biển Thái Bình Dương của Mexico qua Texas và qua 14 tiểu bang khác của Mỹ đến Canada. Bóng của Mặt Trăng cuối cùng đã rời khỏi lục địa Bắc Mỹ ở Newfoundland (Canada), đánh dấu sự kết thúc của sự kiện thiên văn đặc biệt này.
Khi nhật thực toàn phần trải qua những giây phút cuối cùng của vành nhật hoa ở Houlton, bang Maine, nơi đánh dấu kết thúc hành trình ở nước Mỹ, đám đông người dân tập trung ở Pine Tree State đã trải qua một khoảnh khắc đầy cảm xúc, với các cặp đôi vòng tay qua vai nhau và những đàn chim nhỏ bay qua, giữa ánh sáng màu cam rực rỡ ở phía chân trời. Một cậu bé 11 tuổi từ Houlton, Sebastian Pelletier, đã bày tỏ sự phấn khích không giấu nổi khi nói: “Cháu sẽ trả một triệu đô la để được xem lại cảnh đó”.
Sự kiện này cũng là một dịp để người dân Mỹ nhớ về việc quan sát an toàn nhật thực, khi họ sử dụng kính nhật thực hoặc các phương tiện an toàn khác để ngắm nhìn bóng của Mặt Trăng lớn dần và ánh sáng tắt hẳn. Ở một số nơi, trời đã mờ tối trong khoảng 4 phút rưỡi, tạo nên một trải nghiệm không thể quên.
Cơ hội tiếp theo để xem nhật thực toàn phần ở 48 tiểu bang của Mỹ và Canada sẽ không đến cho đến năm 2044, khiến sự kiện này càng trở nên đặc biệt và quý giá. Để xem nhật thực toàn phần trước thời điểm đó, người Mỹ sẽ cần phải đi du lịch nước ngoài – bởi sự kiện tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 8/2026 và nhật thực sẽ “phủ bóng” tối xuống nhiều nước châu Âu, bao gồm Iceland và Tây Ban Nha.
Ngoài những người may mắn được ngắm nhật thực toàn phần, hàng trăm triệu người Mỹ cũng đã có cơ hội trải nghiệm nhật thực một phần. Tại Chicago, Mặt Trời bị che khuất khoảng 94%. Ở Boston, con số này là 93%, trong khi tại New York và Philadelphia, người dân được ngắm nhật thực với tỉ lệ che khuất 90%.
Độ bao phủ của đám mây thậm chí còn tốt hơn dự đoán trước đó, với những đám mây đủ mỏng trên “hành trình” của nhật thực ngày 8/4, cho phép hiển thị đầy đủ sự kiện thiên thể kỳ thú này. Ngay cả những nơi được cho là sẽ có mây bao phủ, như Texas và phía tây New York, điều kiện thời tiết thực tế đã tốt hơn dự kiến. Ở Mỹ, có khoảng 32 triệu người sống dọc theo “đường đi” của nhật thực và vô số người khác đã lái xe về phía đó để ngắm nhìn.
Có bốn loại nhật thực tùy thuộc vào vị trí của Mặt Trời, Mặt Trăng và Trái Đất tại thời điểm xảy ra sự kiện. Đó là nhật thực toàn phần, nhật thực một phần, nhật thực hình khuyên và nhật thực lai. Mỗi loại mang lại trải nghiệm riêng biệt và đặc biệt, từ việc chứng kiến Mặt Trăng che khuất hoàn toàn Mặt Trời trong nhật thực toàn phần, đến hình ảnh lưỡi liềm đặc trưng của nhật thực một phần, hay vẻ đẹp rực rỡ của nhật thực hình khuyên. Nhật thực lai, loại nhật thực hiếm nhất, xuất hiện khi nhật thực chuyển đổi giữa hình khuyên và toàn phần khi bóng của Mặt Trăng di chuyển trên toàn cầu, mang lại một cảnh tượng thiên văn độc đáo và ấn tượng.
Nhật thực ngày 8/4/2024 không chỉ là một hiện tượng thiên văn mà còn là một sự kiện văn hóa, kết nối hàng triệu người trên khắp Bắc Mỹ thông qua sự kỳ diệu của vũ trụ. Nó nhắc nhở chúng ta về vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên và sức mạnh liên kết của những trải nghiệm chung. Khi bóng tối của Mặt Trăng lan tỏa khắp Bắc Mỹ, nó cũng mang theo thông điệp về sự đoàn kết và sự thán phục chung đối với những điều kỳ diệu ngoài tầm với của chúng ta, nhắc nhở mỗi người về vị trí nhỏ bé của chúng ta trong vũ trụ và sự quan trọng của việc bảo tồn và trân trọng hành tinh xinh đẹp này.
