Trong thời gian gần đây, việc sinh viên mới bắt đầu học và sau đó xin chuyển sang ngành học mới đã trở thành một hiện tượng phổ biến tại các trường đại học. Trúng tuyển vào nguyện vọng 2 hoặc 3 ở các ngành không được ưu tiên lựa chọn, nhiều sinh viên sau một thời gian học tập đã nhận ra rằng họ không phù hợp với ngành học đó hoặc không còn hứng thú nữa. Họ có thể xin chuyển sang ngành khác trong trường hoặc thậm chí xem xét việc chuyển đến một trường khác hoặc tạm ngừng học giữa chừng. Thực tế này đã trở thành một vấn đề phổ biến tại các trường đại học hiện nay. Nhưng tại sao lại xảy ra tình trạng này và các trường đại học có những giải pháp nào để giải quyết?
Theo thông tin từ các trường đại học, mỗi năm, có khoảng 10 – 20% sinh viên mới theo học có nguyện vọng xin chuyển ngành hoặc khoa, thậm chí chuyển trường trong năm đầu. Nguyên nhân chính là một số sinh viên trúng tuyển vào nguyện vọng 2 hoặc 3 theo phương án “chống rớt”. Tuy nhiên, việc xin chuyển ngành chỉ được thực hiện khi sinh viên đáp ứng các điều kiện theo quy định của trường.
Các trường đại học cho biết rằng một phần nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ việc hướng nghiệp ở trình độ phổ thông hiện đang còn thiếu hình thức cụ thể và không đủ giáo viên hướng nghiệp chuyên sâu và có kinh nghiệm ở cấp trung học. Nhiều sinh viên lựa chọn ngành học dựa trên cảm tính mà sau đó mới nhận ra rằng họ không phù hợp với năng lực và sở trường của mình.
Mặc dù chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã bao gồm môn học trải nghiệm hướng nghiệp từ khối THCS và THPT, thế nhưng, đội ngũ giáo viên chủ yếu kiêm nhiệm môn này và chưa được đào tạo đầy đủ. Theo các chuyên gia, cần phải cải thiện đào tạo cho giáo viên, đặc biệt là những người chuyên về hướng nghiệp để giúp họ có khả năng hỗ trợ sinh viên tốt hơn trong việc xác định định hướng nghề nghiệp phù hợp với họ.