Trong những năm gần đây, phương thức xét tuyển sớm đã trở nên phổ biến tại các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam nhờ quyền tự chủ trong tuyển sinh. Điều này không chỉ mang lại cơ hội cho các trường đại học trong việc lấp đầy chỉ tiêu mà còn tạo điều kiện cho sinh viên sớm ổn định kế hoạch học tập. Tuy nhiên, phương thức này cũng đặt ra không ít thách thức liên quan đến công bằng và chất lượng giáo dục.
Phương thức xét tuyển sớm
Xét tuyển sớm giúp các trường đại học chủ động trong việc thu hút thí sinh, đặc biệt là những sinh viên có năng lực và mong muốn sớm xác định tương lai học tập của mình. Cơ chế này cũng giảm bớt áp lực cho thí sinh khi họ không phải chờ đợi kết quả từ nhiều đợt xét tuyển khác nhau. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra vấn đề về công bằng khi thí sinh có ít lựa chọn và thời gian cân nhắc giữa các trường, từ đó ảnh hưởng đến quyết định của họ.
TS Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học, cao đẳng Việt Nam, cho biết mặc dù xét tuyển sớm có thể lợi cho cả trường và thí sinh, nhưng cần phải đảm bảo tính công bằng. Ông đề cập đến việc các trường sử dụng nhiều phương thức xét tuyển có thể không đồng nhất về chất lượng, dẫn đến sự chênh lệch trong tiêu chuẩn giữa các thí sinh được tuyển chọn.
Những vấn đề phát sinh
Các trường đại học cũng đối mặt với thách thức khi phải dự báo và quản lý chỉ tiêu tuyển sinh trong bối cảnh áp lực tài chính và cạnh tranh tuyển sinh. Việc tăng tỷ lệ “thí sinh ảo” – những thí sinh trúng tuyển nhưng không nhập học – là một vấn đề lớn, làm ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính và tổ chức giảng dạy của các trường.
Để giải quyết những bất cập của xét tuyển sớm, một số chuyên gia đã đề xuất các giải pháp như tăng cường minh bạch trong quy trình tuyển sinh và đặt ra các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn cho phương thức xét tuyển này. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng cần có những hướng dẫn chi tiết và rõ ràng để đảm bảo tính công bằng và chất lượng tuyển sinh.
Việc áp dụng xét tuyển sớm cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo rằng nó phù hợp với mục tiêu đào tạo và phát triển của từng trường, đồng thời không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh. Điều này yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ sở giáo dục đại học và các cơ quan quản lý giáo dục, nhằm tạo ra một hệ thống tuyển sinh lành mạnh, công bằng và hiệu quả.
Xét tuyển sớm mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng không thiếu thách thức và điểm cần được cải thiện. Để phát huy hiệu quả của phương thức này, cần có sự điều chỉnh từ cả phía nhà trường và chính sách quản lý, sao cho phù hợp với thực tiễn giáo dục và đảm bảo quyền lợi cho thí sinh. Chỉ khi đó, xét tuyển sớm mới có thể trở thành công cụ hỗ trợ hiệu quả cho việc tuyển sinh tại các trường đại học trong bối cảnh tự chủ ngày càng được mở rộng.
