Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh gay gắt, sinh viên mới ra trường thường đối mặt với nhiều băn khoăn: Làm sao để tạo ấn tượng đầu tiên tốt với nhà tuyển dụng? Kỹ năng nào là quan trọng nhất khi xin việc? Làm thế nào để bù đắp sự thiếu hụt kinh nghiệm? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc ấy, đồng thời chỉ ra những yếu tố quan trọng nhất giúp sinh viên mới tốt nghiệp tự tin chinh phục các nhà tuyển dụng.
1. Hành trang cần thiết: Bắt đầu từ những điều nhỏ nhất
Một sự thật không thể phủ nhận: Quá trình chuẩn bị cho sự nghiệp không bắt đầu sau lễ tốt nghiệp, mà nên được khởi động từ khi bạn còn đang ngồi trên ghế giảng đường. Theo thạc sĩ Vũ Anh Tú – Hiệu trưởng Trường Phổ thông Liên cấp Phenikaa, sinh viên cần chủ động tham gia các hoạt động ngoại khóa, tình nguyện, thực tập để tích lũy kinh nghiệm và rèn luyện kỹ năng từ sớm.
Ông Tú chia sẻ, những trải nghiệm như tham gia tình nguyện, thực tập giảng dạy hay thậm chí là giao lưu sinh viên đều có thể giúp sinh viên xây dựng kỹ năng mềm, tăng cường sự tự tin và nuôi dưỡng tình yêu nghề nghiệp. Đây chính là những “vốn liếng” quý giá để làm đẹp hồ sơ xin việc trong mắt nhà tuyển dụng.
2. Kỹ năng mềm – “chìa khóa” mở cửa cơ hội nghề nghiệp
Trong khi nhiều sinh viên lo ngại về việc thiếu kinh nghiệm thực tế, thì theo các chuyên gia tuyển dụng, kỹ năng mềm – như giao tiếp, đàm phán, tư duy phản biện – mới chính là yếu tố đầu tiên được đánh giá trong các buổi phỏng vấn.
TS Hồ Đình Việt – Giám đốc đối ngoại Tập đoàn Bảo Sơn cho biết: “Trang phục gọn gàng, thái độ tự tin, cách giao tiếp thông minh sẽ là điểm cộng lớn cho ứng viên. Doanh nghiệp có thể đào tạo chuyên môn, nhưng rất khó thay đổi thái độ và kỹ năng của một người trưởng thành.”
Đồng quan điểm, TS Hoàng Thị Mai – Trưởng khoa Toán – Công nghệ thông tin (Trường Đại học Thủ đô Hà Nội) nhấn mạnh, tư duy phản biện là một trong những kỹ năng mềm thiết yếu trong thời đại số. Sinh viên nên hạn chế thời gian dùng điện thoại thông minh và chủ động tham gia các hoạt động thực tế để tăng cường khả năng tư duy và phản ứng linh hoạt với các tình huống thực tiễn.
3. Đừng lo lắng vì thiếu kinh nghiệm – Hãy biến trải nghiệm thành lợi thế
Một trong những nỗi lo lớn nhất của sinh viên mới ra trường là thiếu kinh nghiệm làm việc. Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định rằng, trải nghiệm trong thời gian học cũng là một dạng kinh nghiệm quý báu.
Thạc sĩ Vũ Anh Tú trấn an: “Tham gia CLB, hoạt động đoàn, đi thực tập, kiến tập, làm việc nhóm hay làm các đề án đều giúp sinh viên tích lũy kỹ năng, kinh nghiệm. Quan trọng là các em biết cách trình bày những điều đó sao cho thuyết phục và thể hiện được bản thân.”
Điển hình là một sinh viên vừa ra trường được nhà tuyển dụng đánh giá có năng lực tương đương người đi làm 5 năm, nhờ biết tận dụng tối đa các cơ hội học tập và rèn luyện trong trường để phát triển bản thân toàn diện.
4. Ngoại ngữ – Lợi thế cạnh tranh không thể thiếu
Ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, không còn là điểm cộng mà đã trở thành tiêu chí bắt buộc trong nhiều doanh nghiệp, nhất là các công ty nước ngoài hoặc có yếu tố toàn cầu hóa. Sinh viên cần trang bị cho mình khả năng giao tiếp ngoại ngữ cơ bản và thường xuyên luyện tập để nâng cao khả năng sử dụng ngôn ngữ trong công việc.
Bạn có thể học qua các khóa học online, tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh hoặc kết nối với cộng đồng học tập để nâng cao kỹ năng nghe – nói – đọc – viết.
5. Tự tin – Vũ khí bí mật của sinh viên mới ra trường
Dù bạn đã chuẩn bị kỹ lưỡng về kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm, nhưng nếu thiếu sự tự tin, bạn sẽ khó có thể thể hiện hết năng lực bản thân trong buổi phỏng vấn.
“Tự tin chính là yếu tố giúp sinh viên tạo nên giá trị cho bản thân mình. Hãy dám thử thách, dám thất bại, dám bước ra khỏi vùng an toàn để trưởng thành,” – thạc sĩ Vũ Anh Tú nhắn nhủ.
6. Vai trò của nhà trường trong việc hỗ trợ sinh viên
Hiện nay, nhiều trường đại học, trong đó có Trường Đại học Thủ đô Hà Nội, đang tích cực đẩy mạnh hợp tác với doanh nghiệp để xây dựng chương trình đào tạo gắn với thực tế. Trường mời doanh nghiệp tham gia thiết kế chương trình học, tổ chức các kỳ thực tập, kiến tập để sinh viên sớm tiếp cận với môi trường làm việc thực tế.
PGS.TS Nguyễn Văn Tuân – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Thủ đô Hà Nội nhấn mạnh: “Chúng tôi luôn nỗ lực giúp sinh viên không chỉ giỏi lý thuyết mà còn vững kỹ năng thực hành, giao tiếp và tư duy phản biện. Đây là điều kiện cần thiết để sinh viên tự tin bước vào thị trường lao động.”
Chuẩn bị sớm – Chìa khóa để thành công
Sinh viên mới ra trường muốn chinh phục nhà tuyển dụng cần chủ động chuẩn bị từ sớm, không chỉ bằng kiến thức mà còn bằng kỹ năng và thái độ. Sự chủ động, cầu tiến, tinh thần học hỏi không ngừng và đặc biệt là sự tự tin sẽ là những yếu tố giúp bạn nổi bật giữa đám đông.
Hãy nhớ rằng: “Không ai có thể xây dựng tương lai cho bạn, ngoài chính bạn.”
