Trường Đại học Quốc gia cụ thể là Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) là trung tâm đào tạo nghiên cứu khoa học chuyển giao tri thức và công nghệ đa ngành đa lĩnh vực chất lượng cao. ĐHQGHN hướng tới ngang tầm khu vực dần đạt trình độ quốc tế đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước phù hợp xu hướng giáo dục đại học tiên tiến. Với cơ chế tự chủ cao ĐHQGHN đóng vai trò đầu tàu trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.
Lịch sử hình thành và phát triển
ĐHQGHN có nguồn gốc từ Đại học Đông Dương được thành lập tại số 19 phố Lê Thánh Tông quận Hoàn Kiếm Hà Nội. Tòa nhà trụ sở này nay là biểu tượng của ĐHQGHN. Sau đó Trường Đại học Quốc gia Việt Nam ra đời khai giảng khóa đầu tiên dưới sự chủ tọa của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là trường đại học đa ngành đa lĩnh vực đầu tiên dưới chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội và Trường Đại học Sư phạm Hà Nội được thành lập kế thừa truyền thống và cơ sở vật chất của Đại học Đông Dương cũng như Trường Khoa học Cơ bản. Từ đó ĐHQGHN tiếp tục phát triển với sự ra đời của nhiều đơn vị thành viên như Trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội và các trung tâm nghiên cứu.
Với tầm nhìn chiến lược Đảng và Nhà nước xác định giáo dục và khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu. ĐHQGHN được thành lập trên cơ sở sắp xếp lại các trường đại học lớn tại Hà Nội bao gồm Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ Hà Nội. ĐHQGHN hoạt động theo quy chế đặc thù với quyền tự chủ cao.
Cơ cấu tổ chức của Trường Đại học Quốc gia
ĐHQGHN có ba cấp quản lý hành chính rõ ràng. Cấp đầu tiên là cơ quan ĐHQGHN do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm lãnh đạo có tư cách pháp nhân và con dấu riêng. Cấp thứ hai bao gồm các trường đại học viện nghiên cứu khoa học thành viên cùng các đơn vị trực thuộc có tư cách pháp nhân độc lập. Cấp thứ ba là các khoa phòng nghiên cứu thuộc các đơn vị thành viên. Cơ cấu này đảm bảo sự liên kết hữu cơ giữa các đơn vị khai thác hiệu quả nguồn lực đa ngành đa lĩnh vực.
Hiện nay ĐHQGHN có nhiều trường đại học thành viên như Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Trường Đại học Ngoại ngữ Trường Đại học Công nghệ Trường Đại học Kinh tế Trường Đại học Giáo dục Trường Đại học Việt Nhật Trường Đại học Y Dược và Trường Đại học Luật. Ngoài ra còn có các viện nghiên cứu khoa học và trung tâm đào tạo trực thuộc.
Thành tựu nổi bật của Trường Đại học Quốc gia
ĐHQGHN đã đạt nhiều thành tựu quan trọng trong đào tạo và nghiên cứu khoa học. Quy mô đào tạo không ngừng mở rộng với hàng chục nghìn sinh viên học viên và nghiên cứu sinh. Các chương trình đào tạo đa dạng từ khoa học tự nhiên công nghệ đến kinh tế luật và giáo dục. Nhiều chương trình đạt kiểm định quốc gia và quốc tế đảm bảo chất lượng đầu ra đáp ứng nhu cầu thị trường lao động.
Trong nghiên cứu khoa học ĐHQGHN tập trung phát triển theo định hướng đại học đổi mới sáng tạo. Số lượng công bố quốc tế tăng mạnh cùng với các sáng chế và chuyển giao tri thức vào thực tiễn. ĐHQGHN sở hữu nhiều nhóm nghiên cứu mạnh và phòng thí nghiệm trọng điểm góp phần giải quyết các vấn đề lớn của xã hội.
Về hợp tác quốc tế ĐHQGHN thúc đẩy liên kết giữa đại học nhà nước địa phương và doanh nghiệp. Các chương trình hợp tác với các đối tác lớn trong và ngoài nước giúp gia tăng nguồn lực và vị thế của ĐHQGHN. Đặc biệt ĐHQGHN liên tục giữ vị trí số 1 Việt Nam trong các bảng xếp hạng uy tín như QS và Times Higher Education đồng thời lọt vào nhóm các trường đại học hàng đầu thế giới.
Tầm nhìn và định hướng phát triển
ĐHQGHN đang triển khai chiến lược phát triển thành đại học định hướng nghiên cứu đa ngành đa lĩnh vực. Mục tiêu là xây dựng khu đô thị đại học tại Hòa Lạc theo mô hình 5 trong 1 kết hợp đào tạo nghiên cứu đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ. Các đề án sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn cũng được thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.
ĐHQGHN tiếp tục ưu tiên phát triển các chương trình đào tạo liên ngành chất lượng cao gắn với nhu cầu thị trường lao động. Đồng thời đẩy mạnh nghiên cứu khoa học ứng dụng và hợp tác quốc tế để khẳng định vị thế là đại học hàng đầu khu vực và thế giới.
